Бизнес ресурстар ж?не ресурстарды бас?ару 11 сынып ?мж

---

С этим файлом связано 1 файл(ов). Среди них: Лингвистика урок 1-2.doc.
Показать все связанные файлы

---

Подборка по базе: СУ РЕСУРСТАРЫ.pptx, Қазақстан Республикасындағы бастауыш, негізгі орта, жалпы орта б, 8 с сабақТабиғат ресурстарын экономикалық және экологиялық бағал, ДАЙЫН СЫНЫП ЖЕТЕКШІНІҢ НЕГІЗГІ ЖОСПАРЫ.docx, Қазақстанның минералды ресурстарына баға беру.docx, 9. негізгі, туынды зат есі.pptx, Мейіргердің негізгі мақсаттары мен міндеттері.docx, табиғат ресурстары.doc, Физика 8. МКТ ң негізгі қағидалары. Сабақ жоспары.docx, Алгебрадан _Тригонометриялық негізгі тепе-теңдіктер_ тақырыбына

---

15.12.22ж

Тақырып: Бизнестегі негізгі ресурстар

Кез-келген өндірістің көзі ресурстар болып табылады. Ресурстарды 4 топқа бөлуге болады:

1. табиғи ресурстар – табиғатта экономикалық, өндірістік ресурстар жер, жер байлықтары, су қойнаулары, ауа кеңістігі түрінде кездеседі.

2. материалдық ресурстар (капиталдық) – адамның қолымен пайда болған өндіріс құралдары (еңбек қарулары мен еңбек заттары), олар өз кезегінде өндіріс нәтижесі болып табылады және материалдық-заттай нысанда болады.

3. еңбек ресурстары – экономикалық белсенді, еңбекке жарамды халық, халықтың еңбек қызметіне қатысу үшін физикалық және рухани қабілеттері бар бөлігі. Олар үш параметр бойынша бағаланады: әлеуметтік-демографиялық, кәсіби-біліктілік және мәдени-білім.

4. қаржылық ресурстар (инвестициялық) – ақша құралдарының барлық түрлерінің және қаржылық активтердің жиынтығы. Оны өндірісті ұйымдастыруға қоғамның бөлуге мүмкіндігі болады. Қаржылық ресурстар “түсім мен шығыстардың” өзара әрекетінің, ақша құралдарын бөлістірудің, жинақтаудың және пайдаланудың нәтижесі болып табылады.

Ресурстардың жеке түрлерінің мәні қолданылатын өндіріс технологиясына байланысты болады. Мысалы, индустрияға дейінгі қоғамда табиғи және еңбек ресурстары басты болса, индустриялықта – материалдық ресурстар, ао плстиндустриалдық қоғамда – интеллектуалдық және ақпарат ресурстары басым болады.

“Өндіріс ресурстары” түсінігімен қатар экономикалық әдебиетте “өндіріс факторлары” түсінігі қолданылады. Бұл түсініктердің қандай ортақ белгілері бар? Ортақ белгісі: ресурстар да, факторлар да өндірістігі жүзеге асыратын табиғи және әлеуметтік күш болып табылады. Ал айырмашылығы: ресурстарға өндіріске қосылатын табиғи және әлеуметтік күш жатады, ал факторларға — өндіріс процесіне нақты қосылған ресурстар жатады. Сонымен, “ресурстар” түсінігі “факторлар” түсінігінен кеңірек. “Факторлар” түсінігі ресурстар тікелей өндіріс процесіне қатысқан уақытта қолданылады, яғни факторлар өндірістік ресурстар немесе өндірістік потенциал болып табылады.

Өндірісті бастау үшін кем дегенде кім өндіреді және неден өндіреді деген сұрақтар қарастырылуы қажет. Сондықтан өндірістің екі факторы – адам және табиғат туралы айтуға болар еді. Бірақ бұл анықтама тым жалпылама. Әдетте экономикалық ғылымда 4 өндіріс факторын бөліп қарастырады: жер, еңбек, капитал және кәсіпкерлік қабілет.

“Жер” термині кең мағынада қолданылады. Ол табиғаттың берген барлық пайдалы заттарын қамтиды, яғни жер, су, орман ресурстары, пайдалы қазбалар байлығы.Жер әртүрлі мақсаттарда қолданылуы мүмкін. Бірінші кезекте оның ауыл шаруашылығында пайдаланылуы ескеріледі. Сондай-ақ ол өндірістің орналасу орны ретінде қызмет атқарады.

Еңбек – адамның мақсатқа сай қызметі, оның көмегімен ол табиғатты өзгертеді және өз қажеттіліктерін қанағаттындыру үшін икемдейді. Еңбек – бөл адамның өзіндік ден, интеллектуалдық және рухани күш-қуатын жұмсау процесі, деме жұмыс күшін тұтыну процесі.

Капитал – бұл тауарлар мен қызметтер өндіруде қолданылатын адамдардың жасап шығарған өндіріс құрал-жабдықтары мен ақшалай жинақтары.

Кәсіпкерлік қабілет өндірістің үш факторын (жер, еңбек, каптиталды) іске қосып, өзі төртінші фактор болып қызмет атқарады. Кәсіпкер өндіріс процесінеде барлық негізгі шешімдерді өз қолына алып, фирманың бағытын айқындайды, тәуеклге барады. Ресурстардың әртүрлі комбинацияларын жасау – кәсіпкерлік қызметтің қажетті шарты.

2-тапсырма. Қазір өз бизнесіңізді бастау үшін қандай қаржы ресурстары (қанша ақша) қажет екенін өзіңіз анықтауға тырысыңыз. Өз стартапыңыздың бизнес-моделіне және сізге қажетті материалдық ресурстарға сүйеніңіз. Егер сізге өндіріс қажет болса – станоктарды немесе машиналарды сатып алуға қанша қаражат кетеді, егер сізге кеңсе қажет болса – оны қайда алып тастайсыз, және сізге қанша шығын кетеді, егер сізге қойма қажет болса — оны қайда орналастырасыз және оны жалдау қанша тұрады. Сіздің қызметкерлеріңіздің жалақысы қандай болады? және т.б. Сізде шамамен келесі 26-кестедегідей болуы керек. кесте. Стартап үшін қажетті қаржылық ресурстар Неқажет? Бұлқаншатұрады(қаржыресурстары)? Кеңсені жалға алуға болады, қала шетінде, 3 адамға айына 60-80 000 теңге Машинасы бар жүргізуші — курьер немесе курьерлік компанияның қызметі айына 80 000 теңге немесе тапсырысқа 500 теңге Тағы басқа Зияткерлікресурстар– бұл сіздің қызметкерлеріңіздің білімі,  біліктілігі, білім деңгейі, жаңа технологиялар, лицензиялар, авторлық құқық, бағдарламалық жасақтама, нарық, бәсекелестік туралы білім және т.б.

СТАРТАП ҚЫЗМЕТІНЕ АРНАЛҒАН ҚАЖЕТТІ РЕСУРСТАР

1. Ресурстардың шектеулілігі;

2. Негізгі ресурстардың түрлері.

1 сұрақ. Біз негізгі ресурстар туралы айтқан кезде, мынадай сұраққа барамыз: «Сіздің бизнес-модельіңіздің жұмыс істеуі үшін Сізге қандай маңызды активтер қажет?». Қандай активтер ең маңызды болып табылады?

Әрбір стартап үшін ең қызықты мәселе ақша немесе қаржы болып табылады. Компания жұмысын қалай іске қосуға болады? Материалдық ресурстарды сатып алуға бизнес үшін несие алу керек пе? Өндірістік желі қажет. Жабдық керек. Машиналар қажет. Станоктар қажет. Ал зияткерлік меншік қалай? Нарықтағы позицияны анықтау керек пе, онда клиенттер бар ма? Мұның бәрі болу үшін қандай негізгі адами ресурстар қажет? Бізге ғалымдар қажет пе? Бағдарламашылар? Инженерлер? Есепші? Мүмкін, елде осының барлығы шоғырланған бір орын бар шығар? Сіз ресурстар туралы ойлаған кезде, осы мәселелердің барлығы орынды.

Жалпы ресурстар не үшін қажет? Олар бірнеше маңызды функцияларды орындайды. Олардың көмегімен:

• тұтынушыға құнды ұсыныстар жасау және жеткізуге болады;

Бір затты сату үшін, Сіз бұны жасауға тиіссіз, немесе қандай да бір «құпия» ингредиент қосып, ұсынысыңызды ерекше етіп жасау үшін оны басқа өндірушіден сатып алуыңыз керек. Сіз сәнді кепкаларды өзіңіз тіге аласыз, не кепка дүкенін ашып, ең танымал брендтердің кепкалары мен бейсболкаларын ұсына аласыз. Бұл жағдайдағы сіздің құндылығыңыз енді сатып алушыға өзіне қатты ұнайтын кепканы таңдап, бағаларын алыстыру үшін 10 түрлі кепка өндірушілердің сайттарына кірудің қажеті жоқ екендігінде болып отыр. Мұның бәрін бір ғана (сіздің) дүкеніңіз жасай алады, әрі түрлі модельдерді киіп көруге болады. Қай жағдайда да сізге түрлі ресурстар қажет болады – тігін шеберханасы, сату бөлімі, дүкен және т.б. немесе қойма, сатып алу бөлімі, оқытылған персонал және т.б.

• нарыққа шығуға болады;

Міне, сіз өзіңіздің керемет кепкаларыңызды тіктіңіз делік. Бірақ енді нарыққа шығуыңыз керек. Ол үшін дүкенді сатып алу немесе жалға алу, немесе интернет-дүкен үшін тамаша веб-сайт жасау, жарнама менеджерін жалдау, жарнамалық акцияларды ұйымдастыру, әлеуметтік желілер арқылы өз тауарыңызбен таныстыруыңыз қажет. Бұл үшін түрлі ресурстар қажет.

• тұтыну сегменттерімен байланыс орнатуға болады;

Кепкаларды тіктіңіз, интернет-дүкен үшін сатылатын веб-сайтты жасадыңыз, бірақ, сонымен тоқтап қалсаңыз, осының барлығын сіздің дүкеніңіз туралы біліп үлгерген және өзіңіздің кепкаңызды сатып алғысы келетіндер жасайды. Сіздің бизнесіңіз тоқтайды. Үнемі өсіп, жетілу үшін – жаңа модельдерді, маталардың жаңа түстерін, тігудің жаңа технологияларын, өнімнің жаңа партияларын және т.б. өндіру, сізге клиенттермен үнемі өзара іс-қимыл жасау, яғни өзіңіз туралы айту, өзіңізді жарнамалау, акциялар өткізу, іс-шараларға демеуші болу және т.б. қажет. Және оған да ресурс керек.

• пайда алуға болады.

Бизнестің идеяны құрудан бастап, тауар өндіру, сату, жарнама жасау және т.б. барлық кезеңдері бір нәрсеге ғана бағытталған, ол – пайда. Сондықтан өзіңізде бар ресурстар сіздің қызметіңіздің дәл осы, түпкілікті мақсаты үшін жұмыс істейді.

1. Сұрақ. Сонымен, сізге қажетті барлық ресурстарды төрт топқа бөлуге болады:

1. Материалдық;

2. Қаржылық;

3. Адами;

4. Зияткерлік және уақытша Олардың әрқайсысын қарайық. Материалдық ресурстар ең айқын.

Әрбір модель өзінің материалдық ресурстарын талап етеді. Кірістер түсімінің әрбір үлгісі үшін қандай материалдық ресурстар қажет екенін сипаттаңыз:

1) өнімді сату немесе қызмет көрсету,

2) пайдалану үшін төлем,

3) жазылу төлемі,

4) жалдау,

5) лицензиялар,

6) брокерлік пайыздар,

7) жарнама.

Бастау үшін қандай материалдық ресурстар қажет және сіздің бизнесіңіздің жұмыс істеуі үшін бөлек сипаттаңыз.

Қаржы ресурстары – бұл бизнес иелері жинаған немесе банкте немесе басқа ұйымда кредитке алынған ақша.

Сол жерден сіз мемлекеттік немесе жеке көздерден бизнесті дамытуға ресурстарды қалай тар- туға болатынын біле аласыз.

Зияткерлік ресурстар – бұл сіздің қызметкерлеріңіздің білімі, біліктілігі, білім деңгейі, жаңа технологиялар, лицензиялар, авторлық құқық, бағдарламалық жасақтама, нарық, бәсекелестік туралы білім және т.б.

Сондай-ақ зияткерлік ресурстарға мыналар жатады:

• сауда маркалары – яғни тауарлардың белгілері – Өзіндік немесе графикалық. Бұл өнімдердің брендтері, логотиптер, слогандар;

• авторлық құқықтар – сіздің шығармашылық қызметіңіздің нәтижесінде құрғаныңыз – бағдарламалар, фильмдер, музыка, веб-сайттар және т.б.;

• сауда құпиялары – өндіріс құпиялары, құнды ұсыныстар, бірегей технологиялар, байланыстар, ингредиенттер; формулалар және т.б.;

• келісім-шарттар – яғни сіз және сіздің серіктестер туралы барлық бизнес-ақпарат, бағалар, шарттар және т.б.;

• патенттер – яғни сіздің өнертабыстарыңыз бен жаңа технологиялар.

Ресурстардың келесі түрі – адами, бірақ бұл туралы біз қызметкерлерді басқаруға арналған жеке сабақта сөз етеміз.

Бизнестің уақытша ресурстары немесе резервтері өте шектеулі. Бұл ресурс түрі бірегей: оны жинақтау мүмкін емес. Оны ішінара жұмсауға немесе пайдалану кезеңін созуға болмайды.

Ресурстардың соңғы түрі туралы нақты айту қиын болса да, уақыт – кез келген бизнестің негізгі ресурсы. «Уақыт – ақша» деген белгілі мәтел естеріңізде ме? Бизнестегі іс-әрекет – теріміздің әрбір нақты кезеңіне көп уақыт жұмсаған сайын, соғұрлым ол бізге қымбат. Не жақсырақ: екі апта ішінде жобаны 100 000 теңгеге оны қайта жасауға болмайтындай етіп жасайтын жақсы маманды жалға алу, немесе дәл сол жұмысты екі ай жасайтын 50 000 теңгеге делдал қызметкерді жалға алу керек пе? Арзанырақ болған сайын тиімді деп көрінуі мүмкін басында. Бірақ, әле уметтік желілерде сіздің тауарыңызды жылжыту мен айналысуға тиісті SMM-маманды жалдадық дейік. Кәсіби маманға 100 000 теңге төлеп, сіз бір аптадан соң тапсырыстар ала бастайсыз, сату басталады және пайда түседі. Екінші жағдайда сіз жұмыскерге төлем жасауда үнемдейсіз, бірақ сатылым тек қана екі айдан соң ғана басталады, сіз алуға тиісті ықтимал пайдадан айрыласыз. Нақты сол үшін осы немесе басқа ресурстардың қажеттілігі туралы барлық шешімдерді уақыт тұрғысынан тексеруге болады. Ол үшін өзіңізге үнемі сұрақтар қоясыз: «Қандай да-болмасын күндегі өнімдерді сатуға қанша уақыт кетті?», «Бұл уақыт бөлігінде және ілеспе шығындарда (кеңсені жалдау, жұмыскерлердің айлықтары және т.б.) пайдалы болды ма?», «осы уақыт ішінде жарнама қаншаға шықты?», «Бұл шығындар мен басқа шығындармен салыстырғанда пайдалы болды ма?» және т.б.

Табиғат
ресурстары және олардың
жіктелуі туралы қазақша
реферат

Табиғат
ресурстарына адам пайдаланатын және материалдық игіліктерді жасау үшін қолданылатын табиғат объектілері жатады.

Ресурстардың
жіктелуі. Табиғат
ресурстарын бірнеше белгілері бойына жіктейді. Олар атмосфералық су, өсімдіктер,
жануарлар, топырақ, қазба байлықтар,
энергетикалық және т.б.
болып бөлінеді.
Ең жиі
қолда-нылатын
жіктелу ресурстардың сарқыту жылдамдығы немесе қалпына
келуіне байланысты Сарқылуына байланысты табиғат ресурстарының жіктелуі

Ресурстардың сарқылуы бойынша
жіктелуінің маңызы — ол
адамды қолданылуы
анағұрлым
ириоритетті ресурстарды пайдалануға бағыттайды.
Оларға ең алдымен сарқылмайтын
ресурстар.Біріншіден бұл
ресурстарды пайдаланудың қоршаған ортаға тигізетін
зиянды әсері
айтарлықтай
болмайды. Оларды толық
пайдалануға мүмкіндік
беретін жолдарын жасауы қажет. Екіншіден, қалпына келетін ресурстарды пайдаланудың болашағы бар. Мысалы өсімдіктер,
жануарлар.

Сарқылатын
ресурстарғажақын кезеңде немесе
болашақта
табиғат қорының сарқылу қаупі төніп тұрған заттар
жатады. Бұларға ең алдымен қазба байлықтар мен тірі
табиғат
ресурстары жатады. Ресурстардың сарқылуы 
салыстырмалы   ұғым.

Сарқылмайтын
ресурстарғашексіз
ұзақ уақыт пайдалануға болатын ресурстар
жатады. Мысалы, күн
энергиясы, жел, теңіздің толуы мен қайту
энергиялары. Бұл жағдайда да сарқылмайтын ұғымы мен
салыстырмалы түрде
айтылады. Себебі, әрбір
ресурс үшін
пайдаланудың
шегі болады. Мысалы, белгілі бір мөлшерден артық күн энергиясын
пайдалану жер маңындағы кеңістіктің
температурасының
артуына әкеліп,
термодинамикалық дағдарысты туғызуы  мүмкін.

Ресурстардың ішінен судың орны
ерекше. Су ластану нәтижесінде
уақытша
(сапалық жағынан) сарқылады, бірақ сандық жағынан сарқылмайтын
ресурс. Жердегі судың қорының мөлшері өзгермейді.
ал оның
жеке сфералар (мұхит,
құрлық, атмосфера)
немесе түрлері
(сұйық, қатты, бу тәрізді)
арасында таралуы әр түрлі болуы мүмкін.

Табиғат ресурстарының сарқылу мәселесі
жылдан-жылға өзекті мәселеге айналып
келеді.

Бұл олардың мөлшерінің
шектеулілігіне және
оларды пайдаланудың 
артуына  байланысты.

Б. Скиннердің 1989 жылғы мәліметтері
бойынша халық
санының қазіргі өсу жылдамдығы жылына
1,7% болған
жағдайда
ресурстарды пайдалану әрбір
41 жыл сайын екі еселену керек. Бірақ, мысалы, алтын өндіру жылына
4%-ға
артып отырса, оның екі
еселену периоды 18 жыл, минералдық ресурстардың қолданылуы
орташа шамамен жылына 7%-ға артып отырса, ал екі еселену периоды 10 жыл болып отыр.
Адамзат қоғамы көмірді 800
жылдан бері өндіріп
келеді бірақ оның жартысы соңғы 30 жылда өндірілген.

Көміртегініңқосылыстарынан тұратын
ресурстарды пайдалану жылдамдығы ерекше назар аударылады. Себебі олар энергия мен көптеген азық-түлік алудың негізгі көзі болып
табылады. Сонымен қатар,
оларды пайдалану ғаламдық мәселелер:
парниктік эффект, қышқылдық жаңбырлар және т.б. туғызатын
атмосфераның 
ластануымен  тығыз 
байланысты.

Қазіргі кезде табиғатта
миллиондаған
жылдар барысында жиналған
жанғыш қазба байлықтар бір
жылда жағылады.
Ғалымдардың жасаған
болжамдарының
біреуіне сүйенсек,
жанғыш
отындарды пайдаланудың қазіргі
жылдамдығы сақталса, онда
барланған мұнай қоры шамамен
30—40 жылға,
газ 40-50 жылға, көмір — 70—80
жылға
жетеді.Ең көп
пайдаланылатын металдарға қатысты
(темір мен алюминий)

Б. Скиннер
былай дейді: темір қолданылу мөлшері
бойынша қазір
бірінші орында (алюминийден кейін). Оны пайдаланудың қиындықтары, олардың негізгі
массасының мөлшері аз қосылыстарда
болуына байланысты. Экологиялық тұрғыдан темірді
қорыту
күкіртті
ангидрид пен көміртегінің қостотыгымен
ластандырылады. Көмірқышқыл газымен
ластану негізінен технологиялық процесс кокстың пайдаланылуымен байланысты.

Алюминийді қорыту өндірістің энергия сыйымдылығының жоғары болуымен
сипатталады. 1 т металл алу үшін 7 т көмір жанғанда
бөлінетін
энергияға тең энергия қажет.
Сонымен қатар,
алюминий өндірілетін
негізгі шикізат — бокситтің қоры
шектеулі. Ол басқа
химиялық
элементтердің
шайылуы нәтижесінде
тропиктік топырақтарда
түзіледі.
Алюминийді нифелин мен сазды топырақтан алуға
болады. Бірақ, бұл
шикізаттардан металды бөліп
алу өте
кең мөлшерде
энергияны қажет
ететіндіктен экономикалық тұрғыдан тиімсіз.

1


«Кәсіпкерлік және бизнес негіздері» пәні бойынша педагогикалық кадрларды қайта даярлау курсының білім беру бағдарламасы бойынша педагогтардың біліктілігін арттыру курсы Мерзімі: 2021 жылдың 07 шілдесі мен 12 қараша аралығында Өткізу уақытысы: сағат 9.00 ден –ге дейін. Өткізу форматы мен орны: онлайн формата ZOOM

2


РЕФЛЕКСИЯ

3


8-күн Рефлексия – сыныптың 2-бөлімі. «Стартап акселератор (2)» бойынша тәжірибелік оқыту және сабақты жоспарлау Түскі үзіліс сыныптың 2-бөлімі. «Стартап акселератор (2)» бойынша тәжірибелік тапсырмаларды орындау – Дербес кеңестер мен әдістемелік қолдау көрсэту

4


11-сыныптың «Кәсіпкерлік және бизнес негіздері» оқу пәні бойынша сабақтар тақырыбы, 2-тоқсан 2-тоқсан 2-бөлім. «Стартап акселератор (2)» 1) «Бизнес ресурстар және ресурстарды басқару»; 2) «Кәсіпкерлік қызметтегі серіктестік»; 3) «Бизнестегі маңызды қызмет»; 4) «Кәсіпкерлік қызметтегі салықтар»; 5) «Шығындар құрылымы»; 6) «Жобаның аяқталуы және оның нәтижелерін талдау – бизнес- жобалардың питчингі».

5

6


БИЗНЕС РЕСУРСТАР ЖӘНЕ РЕСУРСТАРДЫ БАСҚАРУ

7


Ресурс (француз сөзі, «ressource» «көмекші құрал») кәсіпкерлік қызметті іске асыруда қажет болатын ақша, қор, мүлік, мамандар, құзырейттілік және т.б. Басқаша айтқанда, кәсіпкерлікте тауэрды жасау, өндіру, саду, сендай-ақ осы үдерістерді басқаруда қолданылатын құралдар. Яғни ресурс кәсіпкерлік мақсатқа қол жеткізудегі негізгі көз, мүмкіндікті нәтижеге айналдыратын құрамды бөлшек болып табылады. Ресурс кез келген қызметтің, оның ішінде кәсіпкерліктің де негізін құрайды, элементтерді дұрыс үйлестіріп, сәйкестендіре білген жағдайда олар оң нәтиже береді.

8


Ресурстарды төрт негізгі топқа бөлуге болады: зияткерлік. Бұған тауэр белгілері, құқықтар (мәселен, авторлық құқық), патент тер, тұтынушылар мен серіктестердің дерек қоры сияқты түрлі зияткерлік меншік жатады; материалдық. Мұндай ресурсқа өндіріс қуаты, ғимараттар, құрал-жабдық, көлік, кәсіпорынның басқа да мүлкі мен суда нүктелері жатады; адами. Бұл компанияның барлық жұмысшылары; қаржылық. Бұл компанияның жұмысыны қажетті барлық қаражаттар, соның ішінде кредит термин грант тар.

9


Зияткерлік ресурс материалдық емс (көзге көрінбейтін) капитал адамдардың білімі, білігі, ақпараты, технологиялық және рухани әлеуеті, өндіріс қажетіне, сатылымға қажет болатын білім деңгейі мен запасы.

10


1-тапсырма Ал енді ойланып көріңіз, сіздің стартапыңызға қандай интеллектуалдық ресурстар қажет болады? Осы сұрақты өз командаңызбен талқылап көріңіз және тізімін жазыңыз. 2-тапсырма Сіздің стартапыңызды іске қосу үшін қандай білім қажет болатыны туралы ойланып көріңіз. 1) Өз БСҰ есіңізге түсіріңіз және сіздің құндылық ұсынысыңызға қандай интеллектуалдық ресурс қажет болатынын ойлап көріңіз. 2) Өзіңіздің дистрибуция арналарыңызды есіңізге алыңыз және сіздің арналарыңызға қандай интеллектуалдық ресурс қажет болатынын ойлап көріңіз. Мысалы, сіздің өз тауэрыңызды Instagram арқылы алға жыпжытқыңыз келді. Посттарды дұрыс жазу үшін, оларды ресімдеу үшін, кей постардың аудиторияны қызықтыратынын, ал кейбіреулердің қызықтырмайтынын – оның заңдылығын түсіну үшін SMM (Social Media Marketing) меңгеру қажет болуы мүмкін. 3) Өзіңіздің клиент термин жасаған қарым-қатынастарыңызды есіңізге түсіріп, қандай интеллектуалдық ресурстар қажет болатынын ойлап көріңіз. Егер сіздің веб-сайт ашқыңыз келсе, сайтыңыз іздеушідегі белгілі бір сұраныс бойынша бірінші позицияға шығып тұруы үшін сізге SEO (сайты іздеуді оңтайландыру) меңгеру қажет болатын шығар. 4) Өзіңіздің табыс арналарыңызды есіңізге түсіріп, қандай интеллектуалдық ресурстар қажет болатынын ойлап көріңіз. Сіз табыс пен шығынды қалай жүргізуді білесіз бе? Бухгалтерияны қалай жүргізуді білесіз бе?

11


Материалдық ресурстар компанияның өз қызметтерін жүзеге асыруы үшін қажетті барлық затрат мен объектілер. Оларға мыналар жатады: Энергетикалық ресурстар өнімді немсе қызметтерді өндіруге арналған барлық энергия көздері. Сіздің тіпті ағаштан армен кесіп бұйымдар жасайтын офисіңіз немсе гаражыңыз бокса да, оған өндірісіңіз жұмыс істеуі үшін жилу, жарық, су, электр энергиясы және т.б. қажет болады. Өндірістік ресурстар – станок тар, жабдықтар, өндірістік ғимараттар. Шикізат – өнім дайындалатын материал.

12


1-тапсырма 1) өз стартапыңызға қажетті барлық материалдық ресурстарды талдаңыз. 2) оларды топтар бойынша жіктеңіз: энергетикалық, өндірістік, шикізат. 3) олардың қайсысы міндетті, ал қайсысы – тек жанама ресурстар екенін анықтаңыз. 4) оларды сатып алған немсе жалға алған дұрыс па, ойланып көріңіз. 5) өзіңіз тізімдеген материалдық ресурстардың бәрін қайдан алуға болатынын ойланып көріңіз.

13


Адам ресурстары – сіздің компанияңызда бар адамдар, қызметкерлер. Оларды екі үлкен топқа бөлуге болады: білікті қызметкерлер мен менторлар – сіздің жобаңыздың дамуын қадағалайтын және өз кеңестермен сізге көмектесетін тәжірибелі тәлімгерлер.

14


Адам ресурстарын басқару (Human Resources HR) – қызметкерлерді басқару тәсілі, хонда қызметкерлер ұйымның стратегиялық мақсаттарына қол жеткізу үшін ынталандыру және дамыту қажет адами әлеует сияқты бәсекелестік күресте компанияның игілігі рейтінде қарастырылады. Персоналды басқару бірнеше кезеңнен тұрады: 1) Жоспарлау – сіздің стартапқа нақты кім қажет? Сіздің мамандар қандай қабілеттерге ие болу керек? Оларға қандай жалақы деңгейін ұсына аласыз? 2) Мақсат қою – жұмысшылар көмегімен неге жеткіңіз келеді (садудың үлкен көлемі, шығындарды азайту, жұмыста ерекше климат қалыптастыру)? 3) Бағдарламалау – қызметкерлеріңізді қалай оқытасыз? 4) Бақылау – сіздің қызметкерлер өз міндеттемелерін жақсы не шаман орындап жатқанын қалай білесіз? Өз қызметкерлеріңізбен қарым-қатынасты қалай орнатасыз?

15


1-тапсырма Келесілерді жазуыңыз тиіс: 1) сіздің жобаңыз үшін қандай мамандар қажет? 2) сізге қажетті адам ресурстарының барлығы жеткілікті ме, әлде қосымша адам қажет пе (мысалы, бухгалтер)? 3) олар қандай талаптарға сәйкес колу керек? 4) сіз оларға қанша төлеуге дайынсыз? 5)кеңседе немсе алыстан жұмыс істеу керек пе? 6) оларға жұмыс істеу үшін не қажет (мысалы, компьютер, принтер, машина, телефон, күрек)? 7) ұйымдық құрылымды сипаттаңыз – олардың қайсысы кімге бағынады?. Мамандар Оларға қойылатын талаптар Жалақы Кеңсе немсе қашықтан істейтін жұмыс Ұйымдастыру құрылымы:

16


Қаржы компанияның ақшаны қайдан латыни мен оны қалай жұмсайтынын білдірейтін ақша қатынастарының жүйесі. Қаржылық ресурстар меншікті (жинақталған қаржы мен панда) және тартылған (кредитор) қаражаттарға жіктеледі. Кез келген компания үшін бизнестегі ағымдағы жағдайды анықтауға көмектесетін құралдар қажет. Компания өз қызметінің кез келген сәтінде мананы түсінуі тиіс: ол қандай активтерге ие; қандай пандасы бар; қандай ақша ағынын түрдендіреді. Финансы

17


Қаржылық модель – бұл компания қызметінің ағымдағы және болашақтағы нәтижелерін ақшалай түрде ұсыну. Қаржылық модель мынаған көмектеседі: қаржылық көрсеткіштерді қадағалау (ақша ағыны, панда, түсім); бизнестің дамуы туралы болжам жасау; бизнестегі кез келген өзгерістерге тез әрекет эту; бизнесті дамытудың жаңа сценарийлерін есептеу; жалпы бизнесті жүргізуді құрылымдау. Компания қызметінің нәтижелерін анықтау үшін екі әдісті қолданады: есептеу әдісі және кассалық әдіс. Қаржылық модель құру үшін күрделі бағдарламалар қажет емс. Microsoft Excel кестелік редакторын қолдана білу жеткілікті.

18


Мысалы, сізде сурейт салу стартап курстары бар. Бастапқы кезеңде оның қаржылық моделі қалай көрінеді, соны қарастырайық. 1) Сізге ата-аналар бастау үшін теңге берді делік Алдымен сіз үйде сабақ өткізе бастадыңыз. Қаңтар айында аптасына 2 рейт сабақ үшін 2000 теңгеден төлейтін 1 оқушыңыз балды Қаңтар айында сіз сурейт салуға арналған бояулар мен қағазды сатып алып, мольбертті жалға алдыңыз. 2) Ақпан айында 2 оқушы балды. Сізге материалдарды сатып алудың қажеті жоқ еді, бірақ екі мольбертті жалға алуға тура келді. 3) Наурыз айында сіз өз сабақтарыңызды жарнамалау үшін Instagram-да парақша ашуды шештіңіз және жарнама үшін теңге төледіңіз. Нәтижесінде наурыз айында сізде 5 оқушы балды. Сізге қосымша материалдарды сатып алып, жаңа мольберттерді жалға алуға тура келді. 4) Сәуір айында сіз сабақтарыңыз бен сурейттеріңіз туралы пост жариялайтын SMM-аманды айына теңгеге жалдауға шешім қабылдадыңыз. Сізде қазірдің өзінде 8 студент бар, оларды оқытуға уақытыңыз жетпейді, оларға әр сабаққа 2000 теңгеден емс, 1500 теңгеден топтық сабақтарды өткізуді ұсындыңыз. Сізге тағы да материалдарды сатып алып, жаңа мольберттерді жалға алуға тура келді. 5) Тапсырыстар тым көп болғандықтан, мамыр айында тағы бір сурейт мұғалімін жалға алып, онымен аптасына бір рейт пленерге шыға бастадыңыз. Әр оқушы үшін сіз оған 1000 теңге төлей бастадыңыз. Сіздің тұрақты 8 оқушыңыздан басқа, пленердегі сабаққа 10 адамант тұратын топ қосылды. Мұндай сабақтардың құны 2000 теңгені құрады. 6) Маусым айында сіз балалар даму орталығындағы бөлмені теңгеге жалға алып, екінші мұғалімді айына теңгеге тұрақты жалақыға ауыстыруды шештіңіз. Сонымен қатар, сіз Instagram-да бір ай тегін оқуға ұтыс ұйымдастырдыңыз, ол бойынша сізге 4 жаңа оқушы келді (оларды маркетинг шығынына жазамыз). Енді сізде топтық сабақтарға 1500 теңгеден 15 оқушы қатысады, жеке сабақтарға 2000 теңгеден 5 оқушы, пленерде 12 оқушы балды. Кейс: сурейт салу курсының стартапы

19


Ақша қозғалысы (тнк)ҚаңтарАқпан НаурызСәуір МамырМаусым Жиыны Кезең басындағы ақша Түсімдер: Сабақтар саду = Пленердегі сабақтар Төлемдер: Маркетинг Жарнама Жалақы Ғимаратты жалға алу Сабақтарға материал сатып алу Жабдықты жалға алу Басқа да шығындар Қаржыландыру:10000 Сыртқы инвестициялар Айналым жиыны Қалдығы Сурейт салу курсының қаржылық көрсеткіштері

20


Стартапер қайдан ақша тарта алады? Инвестор – болашақта одан панда табу мақсатында қандай да бір бөгде жобаға өз қаражатын салатын жеке тұлға немсе ұйым. Инвесторды қайдан табуға болады? түрлі бизнес-инкубаторларда, инвестициялық қорда, тақырыптық іс-шараларда, жеңімпаздар инвесторлардан қаржылық қолдау алатын конкурстардан іздеуге болады. Қазақстанда стартаптарға арналған көптеген инкубаторлар мен бағдарламалар бар. Techgarden.kz, M echgarden.kz, M eninarmanym.kz, Entrepreneur.saby.kz, Startup.techgarden.kz, Astanahub.com, Most.com.kz M eninarmanym.kz

21


Инвестициясыз бизнесті қалай бастауға болады? «Краудфандинг» сөзі «crowd» («топ») және «funding» («қаржыландыру») ағылшын сөзінен шыққан, оны «халықтық қаржыландыру» рейтінде аударуға болады. Яғни, краудфандинг – бұл кез келген адамант белгілі бір жобаны қаржыландыру үшін қаражат жинау түрі. Ақша жинаушыларды раципиенттер немсе авторлар деп атайды (егер жоба краудфандинг алаңында орналасса), ал қайырымдылық жасағандар донор, демеуші немсе инвестор деп аталады. Kickstarter – ең ірі және ең танымал әлемдік краудфандинг алаңдарының бірі. Кез келген позицияларды орналастырғаны үшін жалпы алымдардың 5% алады. Indiegogo – танымалдығы бойынша екінші орындағы платформа. Мұнда жобаны орналастыру санатын таңдау бойынша шектеу жоқ. Кез келген адам өз идеясын тіркей алады (қаншалықты таңқаларлық немсе ерекше болмасын) және оған қаражат жинай алады. Қазақстанда Start-time.kz краудфандингтік платформасы 25 жобаға қаражат жинауға көмектесті.

22


Қандай да бір іске кіріспес бұрын кәсіпкер: 1. осы аралықта қандай ресурс керек болатынын; 2.қандай мөлшерде керек болатынын; 3.қаншалықты тез жұмслатынин; 4.олардың бар не жоқтығын; 5.қайдан алуға болатынын; 6.қалай латынин нақтылап алуы керек

23


Ресурсты сатып алу Сатып алуға жобаны қажет ресурспен қамтамасыз ететін шаралары жатады. Атап айтқанда, мүлік (тауэр), жұмыстың орындалуы (қызмет), нақты жобаға қатысты зияткерлік жұмыстың нәтижелерін тапсыру. Сатып алу мен жеткізу өзара тығыз байланысты, екеуі де жобаны материалдытехникалық жақтан қамсыздандырады.

24


Кәсіпкер қандай ресурс қанша мөлшерде керек болатынын анықтап алған соң: ресурсты өзіне тиімді бағамен қажет мөлшерде жеткізушіні таңдап алады; онымен шарт жасасады; содан кейін жеткізуші келісілген бағаға сәйкес нақты мөлшердегі ресурсты жеткізіп беруі тиіс.

25


Қаламызда не өңірде кішігірім туристік фирма ашпақ боксақ, ол үшін қандай ресурс қажет? Алдымен, оларды топтастырып аламыз.

26


Зияткерлік ресурс. Тауар белгісін тіркеп алуымыз керек. Ол үшін компания құрып, логотип, корпоративтік стилін анықтап алуымыз керек. Кейін сататын туристік турларымызды нақтылауымыз керек. Содан соң қызметімізді жарналамау үшін компаниямыздың веб-сайты мен әлеуметтік желісін құруымыз керек. Мұның бәрі біздің зияткерлік ресурсымыз зияткерлік еңбегіміздің нәтижесі, кейін сол арқылы панда табамыз.

27


Адам ресурсы. Бізге турларды дайындап отыратын маман қажет болады. Яғни веб-сайт жасайтын бағдарламашы керек. Өнімімізді жарнамалау үшін әлеуметтік желілерді басқаратын SMM-менеджер керек. Жұмысымызды жүргізу үшін туристерді алып жүрейтін жүргізуші; экскурсия жүргізетін туристік гид; клиент термин жұмыс істеп, қоңыраулар қабылдайтын, экскурсиялар туралы айтып беріп, тапсырыс, төлем қабылдайтын және т.б. кеңсе менеджері; компаниямыздағы қаржы ісімен айналысатын бухгалтер керек. Өз кеңсеміз бокса, тазалаушы да қажет.

28


Материалдық ресурс. Туристерді тасымалдайтын көлік, менеджер жұмыс істейтін офис, кеңсе жабдығы: компьютер, телефон, принтер және т.б. қажет болады.

29


Қаржы ресурсы. Бастапқы капитал болмаса, автокөлік, жабдық сатып алу үшін несие алуымыз керек. Схондай-ақ бағдарламашы, SMM маманы, тур әзірлеушіге жалақы беріп, панда түскенге дейінгі бірінші турға кететін шығынды (жүргізушінің, гид, менеджердің жалақысын, бензин және т.б.) жабатындай бастапқы капиталымыз болуы керек. Осы ресурстың бәрі болған жағдайда кәсіпкерлікті бастауға, одан панда табуға мүмкіндік береді.

30


Тапсырма Интернеттегі киім дүкенін ашу үшін қандай ресурс (зияткерлік, адами, материалдық, қаржылық) қажет болады?

31


КӘСІПКЕРЛІК ҚЫЗМЕТТЕГІ СЕРІКТЕСТІК

32


Серіктестік бірнеше жеке немсе заңды тұлғалардың бірлескен экономикалық қызметті жүзеге асыруынан болуы мүмкін ұйымның құқықтық нысандары. Ол кәсіпкерлік келісімшарт негізінде құрылады, хонда серіктестіктердің құқықтары мен міндеттері, жалпы шығындарға қатысуы, табыстарды және мүліктерді бөлулер рейттеледі. Схондай-ақ серіктестік фирмалардың, компаниялардың құрылтай құжаттарында бекітілмеген, іс жүзінде қолдау көрсетілетін ынтымақтастық нысаны да болуы мүмкін. Мұнда, әдетте, қатынастарды растайтын құжат рейтінде серіктестік туралы келісімшарт жасалады.

33


Шынайы компанияны 80% жағдайда әріптестерге немсе серіктестерге ғана сүйеніп құруға болады.

34


Аутсорсинг (ағылш. «outsourcing «(outer-source-using) – «сыртқы көзді және/немсе ресурсты пандалану») – бұл белгілі бір жұмысты орындау үшін басқа компанияларды немсе мамандарды тарту.

35


Аутсорсингтің қандай артықшылықтары мен кемшіліктері бар?

36


1. Маған бұл білім келешекте қажет пе? Егер сіз өз уақытыңызды бағаласаңыз, хонда сіз тек бір рейт жасауға қажет іс әрекетте сарапшы болудың мәні жоқ. Мысалы, сіз жаңа кеңседе жөндеу жұмыстарын жүргізуіңіз керек делік. Сіз тұсқағаз, колер, плинтус және т.б. бойынша сарапшы бола аласыз. Бірақ неге? Егер сіз жай ғана жақсы және жылдам жасайтын аманды жалдай алатын боксаңыз. Ең бастысы, алған біліміңіз алдағы уақытта қажет болуы екі талай. 2. Берілген мәселе бойынша шешім қабылдау қаншалықты қиын? Егер сізге қатты түсінбейтін мәселе бойынша шешім қабылдау қажет бокса, Интернет сізге көптеген нұсқаларды ұсынады. Бірақ олардың барлығын талдауға көп уақыт кетеді. Егер сіз кәсіпқойға жүгінсеңіз, ол өз тәжірибеңізді негізге ала отырып, сізге 2-3 оңтайлы шешім ұсынады, олардың ішінде өзіңізге дәл келетін нәрсені оңай таңдай аласыз. 3. Менде аса маңызды көңіл бөлуді талап ететін істер бар ма? Бір іске жұмсалған уақыт – бұл басқа іске жұмсалмаған уақыт. Және кейде бұл басқа нәрсе біріншіден әлдеқайда маңызды. Егер Сіздің бизнесіңіз негізгі міндеттерді шешу үшін назарыңызды талап етсе, екінші істі аутсорсорға беруге болады. 4. Бұл маған ақша әкеле ме? Уақыт – ақша. Сіз әрқашан бір жұмыс сағатыңыз қанша тұратынын есептей аласыз. Мысалы, сіз Instagram-да бір зат сатасыз, хабарламаларға жауап бересіз, курьерлерді шақырасыз және т.б. 8 сағат ішінде сіз теңгеге тауэр сата аласыз. Егер сіз сайты оңтайландыру және оны түсіну үшін мәтінмәндік жарнаманы іске қоссаңыз, сізге екі жұмыс күні қажет болады. Яғни, сіз тапқан теңгеңізді жоғалтасыз. Егер оңтайландыру және мәтінмәндік жарнама жөніндегі маманның қызметтері теңге бокса, өз уақытын өзіне шығындауға қарағанда, оны тарту тиімді болады. 5. Маған бұл ұнайды ма? Өз көкөністерін өсіру — экономикалық тұрғыдан мүлдем тиімді емс. Бірақ егер сіз бақшаға баруды ұнатсаңыз, хонда сіз үшін бұл тек жұмыс емс, сонымен қатар демалыс. Сондықтан, егер қандай да бір тапсырма туралы ой сізге қиындықтар туғызса, оны аутсорсингке беру жақсы. Әрқашан ақша жасау жолын таба аласыз, бірақ жұмсалған уақытты ешқашан қайтара алмайсыз. Сонымен, егер сізге өз бетінше бірдеңе істеу қажет бокса немсе сіз үшін жасайтын аманды табу керек бокса, өзіңізге бес сұрақ қойыңыз.

37


Фриланс Сіз штаттағы қызметкерлерді жалдамай, қандай да бір келісілген жұмыс үшін белгілі бір уақытқа әдетте қашықтан тартылатын фрилансерлердің – бос қызметкерлердің қызметтерін пандалана аласыз Фрилансерлермен жұмыс істеу артықшылықтары мен кемшіліктері қандай?

38


Үлкен бизнес-нәтиженің басты факторы мықты серіктестік. Сондықтан стартапты іске қосу кезінде серіктестермен бір-бірінен не күтетінін, серіктестік мақсаттарын, бизнестен шығуды және егер серіктестердің бірі өз үлесін садуды шешсе, сатып алудың басым құқығына кімнің ие екендігін білу керек.

39


БИЗНЕСТЕГ І МАҢЫЗДЫ ҚЫЗМЕТ

40


Бизнестегі маңызды қызмет деген ұғым бұл яғни, сіздің бизнесіңіз жұмыс істеп кэтуі үшін тікелей қажетті іс-қимылдар: өнім өндіру, тұтынушыларға таныстыру және олардың өнімді сатып алуы, жеткізушілердің өз жұмыстарын орындауы, ресурстардың пандаланылуы және т.б. үшін қажетті әрекеттер.

41


Операциялық қызмет кәсіпорынның негізгі кіріс әкелетін қызметі, инвестициялық және қаржылық қызметтен ерекшеленетін өзге де қызметтер. Инвестициялық қызмет бұл ақша қаражатының баламасына жатпайтын ұзақ мерзімді активтер мен басқа да инвестициялар немсе басқаша айтқанда, негізгі құралдарды: жабдықтарды, мүліктерді, инфрақұрылымның маңызды объектілерін сатып алу, саду және қызмет көрсэту. Қаржылық қызмет бұл кәсіпорынға түскен капиталдың құрамына және қарыз қаражатының мөлшеріне өзгеріс әкелетін қызметтер немсе басқа сөзбен айтқанда, несиелер және инвестициялық транштар.

42


Сіз өзіңіз үшін мына сұрақтарға жауап беруге тиіссіз: 1.нарыққа талдау жасау; 2.шығындарды есептеу; 3.маркетингтік стратегияны құру; 4. бренд жасау; 5. әлеуметтік желілерде аккаунт ашу; 6. клиенттерді сегменттеу; 7. MVP құру; 8.қажетті материалдарды сатып алу; 9. серіктестермен өзара қарым-қатынас орнату үшін қандай іс-қимылдарды жасауым керек?»

43


Мақсатты тұжырымдау Мақсат деп күтілетін нәтиженің ойдағы моделін, болашақтың идеалды образын айтады. Егер сіз өзіңіз діттеген мақсатты айқын білсеңіз, оған қол жеткізу барысында барлық қажетсіз іс-қимылдарды іріктеу сізге жеңілдеу болады. Демек, мақсат қою үшін сіз мыналарды орындауға тиіссіз: 1.Өзіңізге дәл не қажет екеніне талдау жасаңыз. 2.Өз мүмкіндіктеріңізді саралаңыз. 3.Күтілетін болашақтың идеалды образын елестетіп көріңіз. 4.Әрбір кезеңге қажетті уақытты көрсете отырып, мақсатқа қол жеткізу үшін атқаратын өз әрекеттеріңізді кезең-кезеңмен жоспарлаңыз.

44


44 Әрекет Жауапты тұлға Маңыздылығы (маңызды ма жоқ па?) Шұғылдылы ғы (шұғыл ма?) Статусы («Жасау қажет», «Жасалынып жатыр» немсе «орындалды») Басталуы Аяқталуы Ескерту 1-мақсат 1-әрекет Аты 2-әрекет Аты 3-әрекет Аты 2-мақсат 4-әрекет Аты 5-әрекет Аты 6-әрекет Аты Маңызды істерді анықтау Кез-келген стартаптың жасауға тиісті маңызды істері мен әрекеттерінің тізімін жасап қарастырыңыз.

45


Ұсақ мәселелердің тізімі 3-тапсырма 1) Сіз ұсақ мәселелердің жазбаша тізімін жасаңыз. Әзіл сезімі туралы да ұмытпаңыз. Егер тапсырма дұрыс орындалса, хонда ұсақ-түйектердің құрылған тізімі әр түрлі өнертабыстар үшін көптеген идеяларды құруға сіздің ақыл-ойыңызды ынталандырады. Демек, сіз тізімде ең өзекті және нақты мәселелерді көрсете алдыңыз. 2) Сіз ең өзекті және болашағы зор болып көрінетін бірнеше мәселелерге дейін ұсақтүйек тізімін жазыңыз. 3) Сіз таңдалған мәселелерді шешудің бірнеше тұжырымдамасын жасаңыз. 4) Сіз тұжырымдамалардың жалпы санынан бірін таңдап алып, өнертабыстың физикалық безендірілуін және оны қолданудың ықтимал салаларын қоса алғанда, оны егжей-тегжейлі ойластырыңыз

46


Эйзенхауэр матрицасы Біз әртүрлі міндеттерді шешуге көп уақыт жұмсаймыз. Кейде өзімізді сарқылғандай сезінеміз, өйткені барлық мәселелерді түсінуге үлгермейміз.Уақыт бәріне тең бөлінеді, бірақ дұрыс таңдау жасайтын адамдар ғана өнімді бола алады. Эйзенхауэр матрицасын қалай пандалануға болады Бұл құрал өз міндеттерінің маңыздылығын бағалау және оларды нақты жіктеу үшін қажет. Әдіс тапсырмалар мен іс-әрекеттерді төрт топқа бөледі: -шұғыл әрі маңызды; -маңызды, бірақ шұғыл емс; -шұғыл, бірақ маңызды емс; -шұғыл да, маңызды да емс.

47


Маңызды Шұғыл емс Маңызды Шұғыл Маңызды емс Шұғыл емс Маңызды емс Шұғыл маңыздылықмаңыздылық шұғылдылық Эйзенхауэр матрицасы 47

48


Эйзенхауэр матрицасы Шұғыл әрі маңызды « Мұны дереу жасаңыз » Маңызды, бірақ шұғыл емс « Мұны қашан орындайтыныңызды шешіңіз 1-мәселе 2-мәселе 3-мәселе 1-мәселе – (мерзім) дейін жасау 2-мәселе – (мерзім) дейін жасау 3-мәселе – (мерзім) дейін жасау Шұғыл, бірақ маңызды емс «Басқа біреуге табыстау» шұғыл да, маңызды да емс « Мұны кейінірек жасаңыз не бас тартыңыз » 1-мәселе – делегирлеу (аты) 2-мәселе – делегирлеу (аты) 3-мәселе – делегирлеу (аты) Идея 1 Идея 2 Идея 3

49


Стивен Кови бойынша тиімділігі жоғары адамдардың 7 дағдысы Кез келген дағдылар Стивен Кови бойынша үш параметрмен анықталады: Білім: не істеу керек және не үшін? Білу: қалай жасау керек? Ынта: жасағысы колу. Тәуелділік ->Тәуелсіздік — > Тұлғааралық тәуелділік Жеке жеңістер 1.Проактивті болу. 2. Бастамай тұрып жұмыс нәтижесін көре алу мүмкіндігі. 3.Маңыздысынан бастау Қоғамдық жеңістер 4. «Сенің жеңісің – менің де жеңісім». 5. Алдымен түсінуге тырысу, сосын барып түсінікті болу. 6. Бірге әрекет эту (синергиялық) 7. «Ұстараны қайрау»

50


Видеоны қараңыз:

Мазмұны

• Кәсіпкерлік ресурстардың түрлері
• — Кадр бөлімі
• Олар компанияға тиесілі емес
• Сіздің дағдыларыңыз — материалдық емес ресурстар
• Олар ресурстардың қалған бөлігін үйлестіреді
• Неғұрлым көп білім болса, соғұрлым жақсы төленеді
• Мысалдар
• — компанияның қаржылық ресурстары
• Олардың пішіндері әртүрлі
• Олар ресурстардың қалған бөлігін іске қосады
• Олар әртүрлі ақпарат көздерінен алынған
• Оны дұрыс басқару өте маңызды
• Мысалдар
• — материалдық ресурстар
• Материалдық
• Олар басқа ресурстарды құру процесінің бөлігі бола алады
• Олар өндіріс процесін қолдайды
• Мысалдар
• — технологиялық ресурстар
• Мысалдар
• — Материалдық емес ресурстар
• Мысалдар
• Кәсіпкерлік ресурстардың маңыздылығы
• Әдебиеттер тізімі 

The компанияның ресурстары бұл ұйымды өз қызметін жүзеге асыруға қажетті құралдармен қамтамасыз ететін факторлар. Бұл факторлар кез-келген типте болуы мүмкін: адамдар, техника, ақша, белгілі бір технология және басқалар.

Мұның бәрі өндіріс процесінде белгілі бір уақытта қолданылатын заттар. Оның функциялары әр түрлі: соңғы тұтынушыларға тауарларға және / немесе қызметтерге айналу, алдыңғы трансформация процесіне қатысу және тауарларды және / немесе соңғы қызметтерді соңғы пайдаланушыға тарату.

Сонымен қатар, компанияның ресурстары жаңа ресурстарды алуға, ресурстардың қалған бөлігін үйлестіруге және ұйымның өнімділігін арттыруға қолданылады.

Ресурстардың бұл түрі бес топқа бөлінеді: адами, материалдық, қаржылық, технологиялық және материалдық емес.

Кәсіпкерлік ресурстардың түрлері

— Кадр бөлімі

Кез-келген ұйымдағы ең маңызды ресурс адамдар болып табылады, өйткені олар өндірістік процестің жұмыс істеуі үшін ресурстардың қалған бөлігін басқаруға міндетті.

Осы себепті жұмысшылардың біліктілігі мен олардың арасындағы қарым-қатынас кез-келген бизнестің табысына жетудің ерекше маңызды факторлары болып табылады; Қызметкерлердің қандай түрі екендігі маңызды емес, өйткені олардың барлығы процестің қандай-да бір кезеңіне қатысады. Адам ресурстарының негізгі сипаттамалары:

Олар компанияға тиесілі емес

Ұйым өзінің материалдарын, машиналарын, инфрақұрылымын және басқаларын басқара алады; дегенмен, оның адамдарға меншік құқығы жоқ. Олар өздерінің біліктіліктерін қаржылық сыйақыға айырбастауға ұсынады.

Сіздің дағдыларыңыз — материалдық емес ресурстар

Әр адамның қасиеттерін өлшеу немесе өлшеу мүмкін емес. Олар ұйым ішіндегі функцияларының дамуында ғана көрінеді, мұны біз кейінірек көреміз.

Олар ресурстардың қалған бөлігін үйлестіреді

Адамдардың арқасында бүкіл бизнесті бастауға болады; оларсыз бұл мүмкін емес еді.

Неғұрлым көп білім болса, соғұрлым жақсы төленеді

Кейбір адами ресурстар өте тапшы. Сондықтан білім қаншалықты күрделі болса, соғұрлым оны төлеу керек.

Мысалдар

Адам ресурсы — бұл ұйымдағы кез-келген жұмысшы. Кадрлық ресурстар компанияның барлық персоналын қамтиды: президенттен бастап колледжден шыққан интернге дейін.

— компанияның қаржылық ресурстары

Қарапайым тілмен айтқанда, компанияның қаржылық ресурстары дегеніміз оның барлық түрлерінде болатын экономикалық мүмкіндіктер: ақша қаражаттары, кірістер, шығыстар, несиелер, инвестициялар және басқалар.

Осы ресурстардың арқасында ұйым қалған ресурстардың орындалуына кепілдік бере алады. Оның негізгі ерекшеліктеріне мыналар жатады:

Олардың пішіндері әртүрлі

Олар ақшалай қаражаттар, несиелер, облигациялар, акциялар және басқалар ретінде ұсынылуы мүмкін.

Олар ресурстардың қалған бөлігін іске қосады

Олар мұны оларды алу немесе төлеу арқылы жүзеге асырады: негізгі және өзгермелі құралдарды (материалдық ресурстарды) сатып алу, жалақы төлеу (адами ресурстар), несиелер (қаржылық ресурстар) төлеу, жаңа технологияларды (технологиялық ресурстар) дамыту немесе жұмыс жағдайын жақсарту (ресурстар) материалдық емес).

Олар әртүрлі ақпарат көздерінен алынған

Қаржы ресурстары серіктестердің өздерінен (жарғылық капитал), мемлекеттік субсидиялардан, өнімді сатудан немесе қызмет көрсетуден, инвесторлардың қатысуымен немесе несиелерден, басқа жолдармен алынуы мүмкін.

Оны дұрыс басқару өте маңызды

Бұл компанияның шығындарын түзету үшін қажет. Ол үшін ERP (сияқты жүйелер бар)Кәсіпорын ресурстарын жоспарлау), ресурстардың осы түрлерін мүмкіндігінше жақсы басқаруға жауап беретін технологиялық ресурс.

Мысалдар

Кейбір нақты мысалдар қораптағы ақша, банктегі ақша, банктің көлік құралын сатып алуға несие беруі немесе компанияның акциялары болуы мүмкін.

— материалдық ресурстар

Материалдық ресурстар ұйымға қол жетімді барлық материалдық құндылықтардан тұрады, мысалы, машиналар, ғимараттар, көлік құралдары, кеңсе тауарлары, компьютерлік жабдықтар, шикізат немесе қор қоймадан. Төменде оның ең көрнекті ерекшеліктері келтірілген:

Материалдық

Бұл оларды көруге, қолмен ұстауға немесе өлшеуге болатындығын білдіреді.

Олар басқа ресурстарды құру процесінің бөлігі бола алады

Мұны тікелей (машиналар, компьютерлік техника және т.б.) немесе жанама түрде (жер, көлік құралдары және т.б.) жасауға болады.

Олар өндіріс процесін қолдайды

Олар өндіріс процесін ең жақсы жолмен жасауға көмектеседі (мысалы, кеңсе тауарлары немесе жанармай рөлі), немесе олар тіпті түпкілікті өнімнің маңызды бөлігі бола алады (мысалы, шикізат).

Мысалдар

Егер біз киім фабрикасын мысалға алсақ, оның физикалық ресурстарына фабриканың өзі (меншігі), футболкалар шығаратын машина (машиналар), жеткізуші фургон (көлік) және қоймада бар барлық киімдер болуы мүмкін (қор).

— технологиялық ресурстар

Технология — бұл компания ресурстарының өте маңызды бөлігі. Міне, қызметтің бір бөлігі болып табылатын және материалдық емес ресурстарды сақтауға қызмет ететін жүйелер мен процестер.

Бұл компьютерлік басқару жүйелері, меншікті технологияларды дамыту, телефония қызметтері, деректер серверлері немесе технологиялық патенттер және басқалары. Маңызды сипаттамалар:

— Технологиялық ресурстар материалдық емес ресурстарды сақтайды және басқарады.

— Ұйымның тиімділігін арттыру.

— Әдетте оларды АТ бөлімдері басқарады (Ақпараттық технологиялар).

— Оны жүзеге асыру басқа ресурстарды пайдалануға шешуші әсер етеді.

Мысалдар

Маңызды мысалдардың қатарына әйгілі CRM немесе CMS (компьютерлік басқару жүйелері), компания жасаған меншікті бағдарламалық жасақтама (меншікті технологияларды дамыту) немесе мәліметтер базасын басқару жүйесі (RDBMS) жатады.

— Материалдық емес ресурстар

Бұл ресурстар кейде рейтингтен тыс қалса да, олар барған сайын ескерілуде; Себебі олар орташа компания мен тиімді және табысты компанияның арасындағы айырмашылықты жасайтын ресурстар болып табылады.

Олардың аты айтып тұрғандай, оларды сезім мүшелері арқылы қабылдау мүмкін емес; яғни оларды ұстауға, көруге немесе өлшеуге болмайды, бұл кейде басқаруды қиындатады.

Осы ресурстардың кейбіреулері қызметкерлердің білімі, жұмысшылар арасындағы сенімділік, брендтің имиджі, жұмыс орнында және командалық жұмыста жүзеге асырылатын күнделікті жұмыстар. Оның негізгі сипаттамалары:

— Оларды сезім мүшелері сезіне алмайды.

— Өлшеу және мөлшерлеу қиын

— Олар сәттілік пен сәтсіздік арасындағы айырмашылықты жасайды.

— Оларды дамытуға және жақсартуға болады.

— Әдетте, оларды жұмыс істеу үшін басқа факторлармен біріктіру керек.

Мысалдар

— көпсалалы және біртұтас топтың болуы (білім, топтық жұмыс).

— қарым-қатынасты жеңілдететін жұмысшылар арасында толық сенімділіктің болуы (сенім).

— Сіз икемді және ыңғайлы күн тәртібін (күнделікті) орнатқаныңыз туралы.

— Брендті тұтынушылар жақсы көзбен көретіндігі (брендтің имиджі).

Кәсіпкерлік ресурстардың маңыздылығы

Бизнес-ресурстар маңызды, өйткені олар компаниялардың құзыреттілігін оңтайландыруға қызмет етеді және сол арқылы мақсаттарға қол жеткізеді. Бұл тиімділіктің негізгі тұжырымдамасы, мұнда максималды пайда минималды шығындармен ізделеді.

Бұл үшін компаниялар әртүрлі бизнес операцияларын, логистиканы және барлық ресурстарды (персонал, машиналар, инвестициялар, технологиялар) интеграциялауға негізделген Enterprise Resource Planning (ERP) жүйесін пайдаланады.

Кәсіптік ресурстарды дұрыс басқару келесі артықшылықтардың кейбіреулеріне мүмкіндік береді:

— уақыт пен шығындарды үнемдеу.

— Шешімдерді жылдам және қателік ықтималдығы аз қабылдау.

— талданатын нақты және көрінетін деректер.

— Түгендеуді оңтайландыру.

— сату болжамы.

— шешім қабылдаудағы икемділік.

— ішкі және сыртқы мәселелерге жауап беру мүмкіндігі.

— Бөлімдер арасындағы көбірек байланыс.

Әдебиеттер тізімі 

1. LosRcursosHumanos.com (2017). TheHumanResources.com. Losrecursoshumanos.com сайтынан алынды
2. Оливерас, Э.Ф. (с.ф.). group-pya.com. Blog.grupo-pya.com сайтынан алынды
3. Миллер, Г.Т. және С.Спулман (2011).Қоршаған ортада өмір сүру: принциптері, байланыстары және шешімдері. Белмонт: Брукс, Коул, 17-ші басылым
4. Баланс (2017).Жұмысқа қабылдау және жұмыстан босату: кадрларды басқару дегеніміз не?
5. Матис, Р.Л; Джексон, Дж. (2003).Адам ресурстарын басқару. Томсон.